Blask ikon

​

autor: Maciej Bielawski
tytuł: Blask ikon
strony: 152
wydawca: Homini - Kraków
rok wydania: 2005
ISBN: 83-89598-44-2

Spis treści


1. Święte Oblicze

2. Matka Boża

3. Wprowadzenie Marii do świątyni

4. Zwiastowanie

5. Boże Narodzenie

6. Ofiarowanie Jezusa w świątyni

7. Chrzest Jezusa w Jordanie

8. Przemienienie Pańskie

9. Wieczerza Mistyczna

10. Ukrzyżowanie

11. Zstąpienie do Otchłani

12. Wniebowstąpienie

13. Zesłanie Ducha Świętego

14. Trójca Przenajświętsza

15. Zaśnięcie Matki Bożej

16. Sąd Ostateczny

17. Św. Jerzy

18. Św. Łukasz Ewangelista

Ikony zdobią kościoły, kaplice i mieszkania; pojawiają się na wystawach, w albumach, w publikacjach książkowych i na kartkach pocztowych. Migracje ludów oraz przenikanie się  idei spowodowały, że w ostatnich dziesięcioleciach ikona stała się nie tylko bliższa i tolerowana, ale wprost modna.
 
Mówi się, iż ikona jest prawosławna. To wielkie uproszczenie – istnieją także ikony syryjskie, koptyjskie, etiopskie, armeńskie. Do XIII wieku zachodnie malarstwo kościelne było zasadniczo ikoniczne.
 
Ikona sytuuje się gdzieś między Biblią i tekstami Ojców Kościoła, rysunkiem i kolorem, historią i teologią. Będąc światem samym w sobie, ikona powstaje na przecięciu wielu światów – niektóre z nich łączy, niektóre dzieli.
 
Ikona wiąże się z liturgią. Towarzyszy chrześcijańskim świętom. Święta posiadają swoje dzieje, co wpływa na ikony. Ikonę się celebruje, nie wystarczy na nią patrzeć.
 
Każda ikona ma wiele wariantów. Czasami jeden z nich jest dominujący w danej przestrzeni geograficznej, epoce lub nurcie artystycznym. Wybór wariantu jest zawsze  subiektywny.
 
Jedna ikona odsyła do drugiej: podobne motywy, symbole, kolory i formy tworzą pewien świat, świat ikony. Jest to dosyć koherentny system barw i kształtów, motywów i symboli.
 
Ikona to coś więcej niż tylko „ikona” – to także fresk, mozaika, haft na szatach liturgicznych itd.
 
Ikonę się pisze, jest  namalowanym słowem, dogmatem w kolorach. Malarz ikon to ikonograf (po słowiańsku ikonopis). Do ikony można przystępować jak do tekstu. Skoro ikona została  na-pisana, można ją od-czytać.
 
Niniejsza książka jest próbą odczytania osiemnastu ikon i zaproszeniem do wejścia w ich piękny, bogaty i złożony świat.